Để hiểu tại sao NLP là kỹ thuật mô phỏng hình mẫu trong bài viết này tôi sẽ lấy ví dụ đơn giản để bạn dễ hình dung.
Bạn đã thấy phần mềm chỉ đường google map trên điện thoại di động của bạn hay các phần mềm chỉ đường chuyên dụng của các tài xế taxi hiện đang dùng chứ?
Tôi muốn bạn chú ý hiện tượng này: Có phải mỗi khi có khách lên xe taxi, khách chỉ cần nói địa chỉ cần đến và tiếp theo các tài xế sẽ bấm địa chỉ khách cần đến lên phần mềm là phần mềm chỉ ra toàn bộ cung đường đi đến địa chỉ. Việc tiếp theo của các tài xế taxi là chỉ cần đi theo đúng lộ trình đã được phần mềm chỉ sẵn đường là đến địa chỉ chính xác 100%. Vậy đó, phần mềm goole map chỉ ra cho tài xế cung đường đi chính là hình mẫu – mẫu về tuyến đường chắc chắn đến đích. NLP mô phỏng hình mẫu người thành công để bạn áp dụng cho mình tạo kết quả nhanh chóng.
Hoặc một ví dụ khác: Làm thế nào để bạn sống sót khi phải đi qua một bãi mìn nguy hiểm? Bạn chỉ cần đặt dấu chân của mình đúng với dấu chân của người đi trước đã đi qua bãi mìn là bạn đi qua bãi mìn thành công. Vậy dấu chân của người đi trước đó chính là hình mẫu của việc đi qua bãi mìn thành công. Những người khác chỉ cần dẫm vào đúng vết chân của người đã đi qua là vượt qua bãi mìn an toàn.
Một ví dụ khác nữa, giả sử bạn chưa hề biết nấu một món ăn đặc biệt của một khách sạn 5 sao. Rồi đầu bếp của khách sạn 5 sao (người nấu ra món đó) đồng ý chỉ cho bạn, từ cách mua những nguyên liệu gì, quy trình chế biến, tẩm ước ra sao? Quy trình, cách nấu như thế nào… và bạn đã làm theo từng bước hướng dẫn như vậy, bạn sao chép chính xác 100% như hướng dẫn, bạn có nghĩ rằng bạn sẽ tạo ra được món ăn đặc biệt trên? Tiếp theo, bạn thấy món ăn rất ngon, rất đặc biệt, bạn đã ghi lại toàn bộ quy trình nấu ra món ăn này và mang công thức, quy trình nấu món ăn này chia sẻ với người thân, bạn bè… và tất cả những người mà bạn chia sẻ họ cũng nấu được món ăn đặc biệt này.
Trong câu chuyện này, bạn giống như những nhà sáng lập NLP, đã đi nghiên cứu cách anh đầu bếp làm ra món ăn đặc biệt và rồi bạn công thức hóa lại thành một quy trình mẫu và chia sẻ lại để nhiều người nếu làm theo quy trình mẫu này. Và khi tất cả đều làm theo đúng công thức, quy trình mẫu đã được chỉ sẵn, ai cũng nấu được món ăn đặc biệt của khách sạn 5 sao.
Với những ví dụ trên tôi đã lí giải với bạn rõ ràng định nghĩa về NLP, rằng tại sao NLP là kĩ thuật mô phỏng hình mẫu để tạo ra sự khác biệt giữa trung bình và xuất sắc trong cùng một lĩnh vực.
Trong cùng một lĩnh vực nấu các món ăn cao cấp, vì anh đầu bếp khách sạn 5 sao nấu được món ăn đặc biệt, và chỉ có anh làm được thôi nên anh ta được coi là người đầu bếp xuất sắc của khách sạn. Những người đồng nghiệp của anh không nấu được và chỉ quen nấu những món đơn giản thì được xem là những đầu bếp trung bình trong khách sạn.
Nếu anh đầu bếp xuất sắc muốn giúp những người bạn của mình trở thành đầu bếp xuất sắc, anh ta chỉ việc công thức hóa lại cách thức, quy trình, cách nấu món ăn đó và huấn luyện lại cho các bạn, thì chỉ ít lâu sau, các bạn anh đều nấu được món ăn đặc biệt đó. Và các bạn anh cũng trở thành những đầu bếp xuất sắc nhờ nấu được món ăn đặc biệt.
Trong cuộc sống có rất nhiều hình mẫu mà con người đang áp dụng. Ví dụ bạn có thể hình dung đến bản cửu chương, nếu bạn đã học thuộc, khi cần tính toán, bạn chỉ cần dựa vào bản cửu chương nhẩm tính là có kết quả nhanh. Vậy thì bản cửu chương chính là hình mẫu của tính toán, bạn chỉ việc áp dụng vào để tạo ra kết quả nhanh, chính xác mà không cần phải mất công tính toán theo cách khác, tốn thời gian, công sức.
Hoặc bạn còn nhớ, khi bạn còn học ở trường tiểu học, bạn được học công thức tính chu vi, diện tích của hình vuông, hình bình hành, hình tròn… Theo đó, khi bạn cần tìm chu vi của các hình này, bạn chỉ cần dựa vào công thức và điền số liệu là ra đáp số đúng. Vậy công thức tính chu vi, diện tích đó chính là hình mẫu để các thế hệ học sinh áp dụng và tạo ra kết quả đúng. Khi bạn học và nhớ các công thức này nên mỗi khi cô giáo ra bài tập, bạn áp dụng công thức vào làm bài rất nhanh và chính xác, bạn luôn được điểm 10 vì thế bạn được đánh giá là học sinh xuất sắc. Còn những bạn khác chưa hiểu bài, không chịu học bài nên không nhớ được công thức, đến khi làm bài đã viết sai công thức nên sai kết quả và bị điểm kém, bị đánh giá là học sinh trung bình.
Hoặc bạn có thể thấy những nhà vô địch của môn thể thao như võ thuật, vũ ba lê, đánh Tennis, đá bóng… khi họ hết tuổi thi đấu, họ đều được mời dạy cho các học viên của các câu lạc bộ về những kỹ thuật, chiến thuật, động tác đặc biệt của họ. Và khi các học viên học được và làm đúng chuẩn theo mẫu kỹ thuật thì kết quả xảy ra sẽ xuất sắc như mẫu.
Tất cả các ví dụ trên là nhằm chứng minh cho việc con người nếu muốn đạt kết quả cụ thể trong cuộc sống chỉ cần sao chép, mô phỏng hình mẫu để tạo những kết quả tương tự.
Các nhà sáng lập NLP trong quá trình nghiên cứu đã phát hiện ra “bí mật” này và họ đã mở rộng, đi sâu vào các lĩnh vực khác nhau trong đời sống để tìm ra các hình mẫu xuất sắc nhất trong các lĩnh vực.
Theo đó, các nhà sáng lập NLP đã nghiên cứu hơn 5.000 người xuất sắc trong các lĩnh vực từ chính trị, kinh tế, văn hóa, thể thao, giải trí, khoa học, ngôn ngữ, y học… xem làm cách nào họ tạo ra được kết quả xuất sắc từ giao tiếp, thương thuyết, kết nối, gây ảnh hưởng, huấn luyện, trị liệu, thiết lập mục tiêu, hoàn thành mục tiêu… và họ đã công thức hóa lại thành hình mẫu, thành công thức trong mọi lĩnh vực như: tư duy, giao tiếp, huấn luyện, trị liệu cảm xúc tiêu cực, truyền động lực…
Và bây giờ, nếu bất cứ ai muốn tư duy, hành vi, giao tiếp của mình trở nên hiệu quả, xuất sắc họ chỉ cần ứng dụng các công thức, mô phỏng các hình mẫu mà NLP đã tạo ra.
